In deze nascholing staat het omgaan van huisartsen met fouten centraal, evenals de preventie ervan en de nazorg wanneer er toch een fout gemaakt is. Zowel de ten onrechte gemiste ernstige diagnose als de ten onrechte gestelde ernstige diagnose komen aan bod. In de medische opleiding komt het onderwerp ‘fouten’ al aan de orde; met name gericht op de gemiste diagnoses. In deze nascholing richten we ons ook op de ten onrechte gestelde ernstige diagnoses: ‘misdiagnoses’. Veel leerstof uit deze nascholing is voor beide soorten fouten bruikbaar. De omstandigheden die dergelijke fouten kunnen uitlokken, de communicatie tussen huisarts en patiënt rondom het ontstaan van een fout en de periode daarna en mogelijkheden voor preventie van fouten worden besproken. Ook wordt toegelicht dat de emotionele impact van een fout groot kan zijn voor de patiënt, zelfs als de ernstige diagnose achteraf niet juist blijkt. De gevolgen kunnen worden beperkt door een goed nagesprek, waarvan voorbeelden worden gegeven. Tot slot wordt de procedure rond het melden van fouten besproken.
Inhoud
BLOK A Medische fouten en misdiagnoses
A1 Kwaliteit van de gezondheidszorg en de patiëntveiligheid
A2 Definities van medische fouten, misdiagnoses, bijwerkingen en complicaties
A3 Medische fouten - geschiedenis
A4 Misdiagnoses - geschiedenis
A5 Bevorderende omstandigheden en triggers
BLOK B Preventie en communicatie
B1 Praktische mogelijkheden tot kwaliteitsverhoging door preventie van medische fouten en misdiagnoses
B2 Het gesprek met de patiënt bij het vermoeden van een ernstige diagnose
B3 Het gesprek met de patiënt na een gemaakte fout of misdiagnose
B4 Het gesprek met de collega’s en de veiligheidscultuur binnen de praktijk
Actie en verantwoording
Nadere bespreking van vragen en casuïstiek
Literatuur
Opdrachtblad ‘Invoering in de praktijk’
Teamoverleg in de praktijk of Hagro: adviezen en suggesties
Toets voor Huisartsen 2025/2
Doelstellingen
Na afronding van deze nascholing:
- weet u het verschil tussen medische fouten, misdiagnoses, complicaties en bijwerkingen en kunt u deze herkennen;
- kunt u fouten van de eerste en tweede orde beschrijven en herkennen;
- bent u zich bewust van de omstandigheden die een rol kunnen spelen bij het maken van medische fouten en misdiagnoses en hebt u duidelijke handvatten gekregen voor de preventie van fouten;
- herkent u welke rol technologie kan spelen bij het maken, opsporen en vermijden van fouten, hetgeen uw kritische blik naar toegepaste technologie kan aanscherpen;
- kunt u invoelen wat de emotionele impact van een misdiagnose voor de patiënt kan zijn;
- bent u in staat een nagesprek met de patiënt te voeren na een medische fout of een misdiagnose;
- hebt u handvatten om met het team fouten te bespreken en te vermijden;
- kunt u dit vormgeven binnen de veiligheidscultuur in uw praktijk.
Accreditatie
Deze nascholing is voor twee punten geaccrediteerd onder ID 617084. U krijgt de punten toegekend als u de afsluitende toets succesvol (≥ 70 procent correct beantwoord) hebt afgerond.
Over de auteurs
Metta Hofstra is van oorsprong huisarts. Na dertig jaar werkzaam geweest te zijn als huisarts werkte zij nog tien jaar als arts integrale geneeskunde. De arts-patiëntrelatie heeft haar speciale interesse. Zij schreef twintig jaar lang over de gezondheidszorg door middel van columns en interviews in magazine GezondNU. Samen met Marc Conradi schreef zij de boeken Hoe overleef ik mijn huisarts? 43 adviezen voor een optimale samenwerking met je dokter en Misdiagnoses. Over ernstige diagnoses die niet waar bleken.
Marc Conradi is medisch socioloog en promoveerde op het onderwerp Fouten van huisartsen. Hij heeft nascholingen over dit onderwerp gegeven, was secretaris van een klachtencommissie en deed allerlei projecten binnen de eerstelijnsgezondheidszorg. Hij heeft veel geschreven over fouten en klachten. Samen met Metta Hofstra schreef hij de boeken Hoe overleef ik mijn huisarts? 43 adviezen voor een optimale samenwerking met je dokter en Misdiagnoses. Over ernstige diagnoses die niet waar bleken.
De auteurs hebben geen financiële banden met de farmaceutische industrie, ontvangen geen onderzoeksgeld van commerciële partijen en hebben geen bedrijfsbelangen of andersoortige financiële relaties met betrekking tot dit onderwerp.
