Samenvatting
Autismespectrumstoornissen (ASS) kenmerken zich door problemen in de sociale interactie, de communicatie en het vermogen om flexibel te reageren. ASS komen bij 1% van de bevolking voor. Dit betekent dat de huisarts regelmatig, al dan niet bewust, te maken krijgt met ASS. Het blijkt dat ASS-verwijzingen naar de GGZ grotendeels op de kinderleeftijd plaatsvinden en dat deze voor ongeveer 70% gedaan worden door huisartsen. De rol van de bureaus jeugdzorg (BJZ) is dus veel beperkter dan aanvankelijk door de politiek werd gedacht. Bij het grootste deel (95%) van de patiëntjes met ASS is er geen sprake van pedagogisch onvermogen bij ouders of verzorgers. Wel hebben ouders vaak behoefte aan training hoe ze kunnen omgaan met hun kind met ASS.
Voor het stellen van de diagnose ASS is veel ervaring nodig. Wanneer niet dagelijks met ASS gewerkt wordt, is er een groot risico op zowel onder- als overdiagnostiek. ASS hebben over het algemeen impact op de levensloop en vragen vooral de aandacht van hulpverleners op overgangsmomenten van de ene levensfase naar een andere, bijvoorbeeld bij de transitie van school, opleiding naar beroepsmatig functioneren.
De kennis over ASS neemt steeds meer toe, zowel op het gebied van genetica, neuro-imaging, neuropsychologie als op het gebied van behandeling. Het is inmiddels duidelijk dat de oorzaak grotendeels genetisch bepaald is. Verschillende neurale netwerken zijn bij autisme aangedaan, waarbij er een gebrekkige connectiviteit tussen verschillende hersengebieden bestaat. Autisme is momenteel niet te genezen. Maar mensen met autisme die een normale intelligentie hebben kunnen onder voorwaarden participeren in de maatschappij en deelnemen aan het arbeidsproces. Hierbij is het herkennen en erkennen van de problematiek van essentieel belang.
In deze nascholing wordt inzicht gegeven in de etiologie van ASS, de diagnostiek en behandeling. De normale sociaal-emotionele ontwikkeling zal worden toegelicht, evenals wat autisme is, wat bekend is over de etiologie van ASS, de epidemiologie en de maatschappelijke effecten van ASS. Vaardigheden als het herkennen van ASS in de praktijk en het effectief verwijzen worden hiermee versterkt.
Accreditatie
Dit nascholingsprogramma is voor 2 punten geaccrediteerd onder ID 184291 voor huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en artsen verstandelijk gehandicapten.
Inhoud
BLOK A Ontwikkelingsanamnese en definitie ASS
A1 Normale ontwikkeling versus pathologische
A2 Wat zijn autismespectrumstoornissen?
BLOK B Etiologie, diagnostiek en behandeling van ASS
B1 Etiologie
B1 Diagnostiek en classificatie
B2 Behandeling van autisme
Actie en verantwoording
Nadere bespreking van de vragen en casuïstiek
Literatuur
Opdrachtblad ‘Invoering in de prakrijk’
Teamoverleg/Hagro/FTO/WDH
Auteur
Wouter Staal is kinder- en jeugdpsychiater en werkzaam op de afdeling Psychiatrie van het Radboud UMC. Hij is opleider voor het aandachtsgebied kinder- en jeugdpsychiatrie bij Karakter. Daarnaast werkt hij als onderzoeker bij het Donders Instituut voor neurowetenschappen. Zijn expertise ligt op het gebied van ontwikkelingsstoornissen en in het bijzonder autismespectrumstoornissen.
Belangenconflicten: geen.
Doelstellingen
Na afloop van deze nascholing:
- weet u hoe de normale sociaal-psychologische ontwikkeling verloopt en kunt u deze differentiëren van de pathologische;
- bent u op de hoogte van de etiologie van ASS;
- bent u in staat symptomen van autisme te signaleren;
- hebt u kennis van de belangrijkste behandelprincipes van ASS;
- kent u de belangrijkste comorbide stoornissen bij ASS.
