Samenvatting
De overgang oftewel het climacterium mag zich heden ten dage in een grote belangstelling verheugen, zowel van vrouwen als van media. Bij apothekers en medici is rust gekomen na de storm over de gevolgen van het gebruik van hormonen ter bestrijding van overgangsklachten. Maar wat is er na de storm overgebleven?
Hormonaal gezien is het duidelijk dat de overgang de periode is van de reproductieve naar de niet-reproductieve periode in het leven van een vrouw. Afnemende oestrogeenspiegels gaan gepaard met een aantal daarmee samenhangende verschijnselen: menstruatieveranderingen, opvliegers en transpiratieaanvallen en urogenitale atrofie. Dit worden de typische overgangsverschijnselen genoemd. Vrijwel geen vrouw ontkomt aan een of meer van deze verschijnselen.
In het algemeen zullen deze verschijnselen wel bekend zijn, maar is ook bekend dat menstruatieveranderingen bij een aantal vrouwen anemie (bloedarmoede) veroorzaken en dat de andere verschijnselen al voor kunnen komen voordat de menstruaties irregulair worden en voordat de menopauze bereikt is? Wordt aandacht besteed aan de persoon met de overgangsklachten, wordt die serieus genomen en wordt gewezen op een aantal andere niet-medicamenteuze benaderingsmogelijkheden die ertoe bijdragen om de natuur te nemen zoals die zich aandient? Het lijkt goed een en ander nog eens op een rij te zetten in het licht van de huidige inzichten.
Inhoud
BLOK A Fysiologie en bespreking overgangsklachten
A1 Fysiologie van de menstruele cyclus
A2 Casuïstiek
A3 Overgangsklachten
BLOK B Niet-medicamenteuze en medicamenteuze behandeling
B1 Casuïstiek
B2 Niet-medicamenteuze behandeling
B3 Medicamenteuze behandeling
Actie en verantwoording
Nadere bespreking van vragen en casuïstiek
Literatuur
Opdrachtblad ‘Invoering in de apotheek’
Farmaceutische patiëntenzorg (FPZ)
Afsluitende toets
Accreditatie
Voor deze nascholing is voor openbaar apothekers voor 4 nascholingsuren en 2 StiPCO-punten accreditatie toegekend (ID 280219).
Over de auteur
Gert van Lieshout is arts. Na achttien jaar fulltime huisarts te zijn geweest, is hij parttime gaan werken en is hij zich met nascholing gaan bezighouden. Als een van de oprichters van AccreDidact is hij zestien jaar actief geweest met het ontwikkelen van schriftelijke, geaccrediteerde nascholing voor huisartsen, apothekers, doktersassistenten en apothekersassistenten. Momenteel geeft hij mondelinge, geaccrediteerde nascholing aan apothekers en ontwikkelt hij schriftelijke, geaccrediteerde nascholing.
Belangenconflicten: geen.
Doelstellingen van dit nascholingsprogramma
Algemeen leerdoel: na afronding van dit nascholingsprogramma is uw kennis over de overgang en overgangsklachten geactualiseerd en bent u op de hoogte van de medische en farmaceutische kanten daarvan. Daardoor bent u beter in staat degenen die in de apotheek komen voor advies, preparaat of vragen, te begrijpen en te begeleiden wanneer ze vragen hebben over overgangsklachten, de behandeling daarvan of het staken van medicatie om overgangsklachten te behandelen.
Dit leerdoel bereikt u na het afronden van dit nascholingsprogramma, doordat u:
- kennis hebt van de normale menstruele cyclus, de overgang en de menopauze;
- kennis hebt van de werking en bijwerkingen van oestrogenen en progestagenen;
- op de hoogte bent van de laatste ontwikkelingen en inzichten betreffende het benaderen, begrijpen, behandelen van en medicatie voor overgangsklachten;
- kennis hebt van de andere mogelijkheden van behandeling die er zijn buiten hormonale therapie.
Video's bij dit programma
