Samenvatting
Urineweginfecties komen vaak voor. Een urineweginfectie is een hinderlijke aandoening die bij gezonde meisjes (van 12 jaar of ouder)/ vrouwen over het algemeen niet schadelijk is en in principe vanzelf overgaat. Mannen, kinderen jonger dan 12 jaar, zwangeren en vrouwen met diabetes mellitus, verminderde weerstand, afwijkingen aan de urinewegen, en/of neurologische blaasproblemen hebben echter een grotere kans op een gecompliceerd en ernstig verloop van de infectie. Zij vormen risicogroepen. Bij de diagnostiek en behandeling is het daarom belangrijk deze groepen te herkennen.
In 2020 heeft er een revisie van de NHG-Standaard Urineweginfecties plaatsgevonden. In deze revisie is met name de indeling van urineweginfecties veranderd, maar ook de diagnostiek. Er wordt allereerst een onderscheid gemaakt tussen a) een cystitis en b) een urineweginfectie met tekenen van weefselinvasie. Vervolgens wordt er voor de behandeling van een cystitis een onderscheid gemaakt in de verschillende risicogroepen. Voor de behandeling van urineweginfecties met tekenen van weefselinvasie wordt er een onderscheid gemaakt in patiënten jonger dan 12 jaar en patiënten van 12 jaar en ouder. Deze nascholing is gebaseerd op de nieuwe indeling.
Ook de diagnostiek vereenvoudigd en in deze revisie van de NHG-Standaard is voor een aantal patiëntgroepen de antibiotica van eerste keuze veranderd. Om de patiënten met een urineweginfectie goed te kunnen behandelen, is het van belang deze nieuwe indeling te kennen, te weten welke patiënten tot een risicogroep behoren, de aanpassing in urinediagnostiek te kunnen toepassen en de aanpassingen in het beleid te kennen.
Accreditatie
Dit programma is door CADD geaccrediteerd in opdracht van de NVDA
onder nummer ID ...... In je persoonlijke nascholingsdossier is terug te vinden tot welke datum dit programma geaccrediteerd is.
Inhoud
BLOK A Epidemiologie, pathofysiologie en diagnostiek
A1 Epidemiologie en pathofysiologie
A2 Diagnostiek
A3 Wanneer mag je de diagnose urineweginfectie stellen?
BLOK B Behandeling van urineweginfecties
B1 Cystitis bij gezonde niet-zwangere vrouwen, bij risicogroepen en bij kinderen
B2 Cystitis bij mannen en vrouwen behorend tot een risicogroep van 12 jaar en ouder
B3 Cystitis bij kinderen jonger dan 12 jaar
B4 Urineweginfecties mét tekenen van weefselinvasie bij volwassenen en bij kinderen
B5 Recidiverende urineweginfecties
Auteur
Doreth Teunissen is huisarts in Deventer, kaderarts urogynaecologie en docent/onderzoeker in het Radboudumc (afdeling Eerstelijns geneeskunde/vrouwenstudies medische wetenschappen). Zij is tevens coördinator van de NHG-kaderopleiding urogynaecologie en voorzitter van de expertgroep UgynHAG.
De auteur heeft geen financiële banden met de farmaceutische industrie, ontvangt geen onderzoeksgeld van commerciële partijen en heeft geen bedrijfsbelangen of andersoortige financiële relaties met betrekking tot dit onderwerp.
Doelstellingen
Algemeen leerdoel: na afronden van dit nascholingsprogramma heb je meer kennis van en inzicht in urineweginfecties. Daardoor ben je beter in staat de vragen van patiënten die om advies bellen te beantwoorden en zo nodig extra advies te geven. Ook zou je patiënten die vragen om een herhaalrecept beter moeten kunnen begrijpen.
Dit leerdoel bereik je na het afronden van dit programma, doordat je:
- globaal weet hoe vaak urineweginfecties voorkomen bij de verschillende leeftijdsgroepen;
- globaal kennis hebt van de oorzaken van urineweginfecties, en waarin die voor mannen, vrouwen en kinderen verschillen;
- weet dat bij kinderen koorts het enige symptoom kan zijn van een urineweginfectie;
- weet welke patiënten tot een risicogroep behoren;
- weet hoe de patiënt urine moet opvangen en bewaren;
- weet hoe je een urineweginfectie nauwkeurig diagnosticeert;
- goede voorlichting en adviezen kunt geven aan patiënten met een urineweginfectie.
