Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) komen vaak voor. Soa’s zijn infectieziekten die vooral, maar niet uitsluitend, door seksueel contact worden overgebracht.
Lang niet altijd zijn er klachten, maar onbehandelde soa’s kunnen grote gezondheidsschade aanrichten.
Huisartsen verrichten ruim 60% van de soa-consulten in Nederland. De overige consulten vinden vooral plaats bij de Centra Seksuele Gezondheid (CSG) van de GGD. Naast een goede behandeling is het geven van goede voorlichting over veilige seks en partnerwaarschuwing een onderdeel van het soa-consult bij de huisarts. Doordat de meeste soa’s bij de huisarts worden behandeld, zal de openbaar apotheker de uitgifte van de medicatie verzorgen. Omdat schaamte vaak overheerst, verlangt de soa-patiënt naast deskundigheid discretie van de apotheker en het team bij de verstrekking van de medicatie.
In tegenstelling tot een aantal andere soa’s is het aantal hiv-besmettingen de afgelopen jaren flink gedaald. Dit komt onder andere door voorlichtingscampagnes, condoomgebruik, vroegtijdige opsporing en effectieve behandeling. Om de kans op een hiv-besmetting verder te verlagen is in Europa sinds 2016 PrEP (pre-expositieprofylaxe) beschikbaar. Patiënten met een hoog risico op hiv kunnen in de meeste regio’s voor PrEP terecht bij een CSG. Mensen die niet in aanmerking komen voor PrEP via een CSG kunnen hiervoor naar de huisarts. In voorkomende gevallen zult u als apotheker ook PrEP-medicatie afleveren. PrEP-gebruik vraagt om een goede begeleiding van de patiënt door u als apotheker.
Accreditatie
Dit programma voor openbaar apothekers is door de KNMP onder ID 508619 geaccrediteerd voor 3 uur. U krijgt de punten toegekend als u de afsluitende toets succesvol (≥ 60 procent correct beantwoord) hebt afgerond.
Inhoud
BLOK A Pathofysiologie en diagnostiek van soa's
A1 Epidemiologie en overdracht van soa's
A2 Symptomen en beloop
A3 Diagnostiek
BLOK B Behandeling van soa's
B1 Medicamenteuze behandeling
B2 Voorlichting en preventie
B3 PrEP
Actie en verantwoording
Nadere bespreking van vragen en casuïstiek
Literatuur
Opdrachtblad ‘Invoering in de apotheek
Farmaceutische patiëntenzorg (FPZ)
Toets voor Apothekers 2023/2
Auteur
M.D. (Marjolijn) Vijverberg-Vermaas heeft jarenlang als openbaar apotheker in Hoogland gewerkt. Sinds 2006 houdt zij zich bezig met het ontwikkelen en schrijven van geaccrediteerde nascholing voor apothekers en apotheekassistenten.
Doelstellingen
Na afronding van dit nascholingsprogramma:
- weet u hoe vaak soa’s voorkomen;
- weet u welke symptomen op een mogelijke soa kunnen wijzen;
- weet u welke groepen een verhoogd risico op een soa hebben;
- weet u hoe de diagnose van een soa wordt gesteld;
- kunt u patiënten begeleiden bij het gebruik van de voorgeschreven medicatie;
- weet u welke preventieve mogelijkheden er zijn om een soa te voorkomen;
- kunt u patiënten begeleiden bij het gebruik van PrEP.
